گربه و نازایی، درباره توکسوپلاسموز‌ بیشتر بدانید (افسانه یا واقعیت؟) آیا می‌دانستید که امکان ابتلا به بیماری توکسوپلاسموز‌ از طریق گربه‌های شهری آنقدر کم است که سقط جنین بر اثر تماس با گربه بیشتر شبیه به یک افسانه است تا واقعیت؟ اگر می‌خواهید در این باره بیشتر بدانید لطفا این مطلب را بخوانید و به دوستان خود نیز بفرستید.

بارها شنیده‌ایم که موی گربه خطرناک است و سبب ایجاد ناباروری یا سقط جنین در خانم‌ها می شود. یا اینکه فردی در کودکی با گربه‌ها در ارتباط بوده و به همین دلیل اکنون که فرد بالغی شده، دچار ناباروری شده است. می‌شنویم که موی گربه سرطان‌زاست و یا فلان صاحب گربه که به علت وجود توده‌ای فوت شده، پش از کالب شکافی یک توده موی گربه عامل مرگش شناخته شده است.

می‎شنویم که دست زدن به گربه‌ها، تغذیه و مراقبت از آنها سبب انتقال بیماری‌های خطرناکی به انسان می‌شود یا حتی از لحاظ مذهبی نهی شده است. اما این مطالب تا چه حد این سخنان پایه و اساس علمی دارند؟

واقعیت این است که توکسوپلاسما یک نوع انگل کوچک است که در گوشت گوسفند، خرگوش، موش صحرایی و کانگورو زندگی می کند. اگر بچه گربه گوشت این حیوانات را (یا هر گوشتی به شکل خام که حاوی این انگل باشد) بخورد (چند بچه گربه در شهر ممکن است موش خام مبتلا بخورد؟!)، این انگل وارد بدن گربه شده و در روده او تکثیر پیدا می کند.

معمولا فقط بچه گربه ها مدفوع آلوده را دفع می‌کنند. لذا وقتی گربه بزرگ تر شود، خیلی کم می‌تواند تخم های این انگل را که باعث آلودگی انسان می شود، دفع کند.

اما چه گربه‌ای درگیر این بیماری می‎شود؟

گربه‌ای که موش بخورد (موشی که درگیر توکسوپلاسموز باشد!) یا گربه‌ای که گوشت خام آلوده به توکسوپلاسموز مصرف کند به این انگل مبتلا می‎شود. گربه آلوده به توکسوپلاسموز در تمام طول عمر خود فقط به مدت یک هفته از طریق مدفوع، توکسوپلاسما را دفع می‌کند، مدفوع معمولا آبکی و اسهالی است.

چطور بدن انسان ممکن است به این انگل مبتلا شود؟

اگر مدفوع آلوده به توکسوپلاسما را انسان سالم حتی بخورد، درگیر این بیماری نمی‌شود! چون این میکروارگانیسم برای اینکه قدرت آلوده کردن انسان را پیدا کند باید مدفوع به مدت دو تا سه روز در محیط بیرون بماند و تغییراتی در توکسوپلاسما به وجود بیاد که قدرت ایجاد عفونت را پیدا کند.

اگر انسان سالم و بالغ به این مدفوع دست بزند و بعد با همان دست آلوده و نشسته غذا بخورد، تازه توکسوپلاسما وارد بدن می‌شود. اما حتی در این صورت هم یک انسان بالغ که سیستم ایمنی نرمالی دارد به این بیماری مبتلا نمی‎شود.

معلوم شد اگر گربه‌ای گوشت خام حیوانی را بخورد که به انگل توکسوپلاسما مبتلا است. و آنرا در یک بازه زمانی یک هفته‌ای‌ دفع کند و مدفوعش چند روز در آفتاب بماند و میکروارگانیسم‌های آن فعال شود و انسان به چنین مدفوعی دست بزند و همان دست را به دهانش ببرد ممکن است انگل را وارد بدنش کند.

اما حتی در این صورت هم انسان بالغ با سیستم ایمنی معمولی دچار بیماری نمیشود و تنها این انگل برای کودکان، سالخوردگان، زنان باردار یا بیماران در مرحله شیمی درمانی که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند امکان بیماری دارد و نه انسانهای سالم و بالغ. زنان باردار تنها در چنین شرایطی ممکن است به توکسموپلاسموز مبتلا شوند و جنین شان سقط شود. و تازه در این صورت هم هیچ خطری برای زنان در حاملگیهای بعدی وجود ندارد.

گربه و موی گربه هیچ نازایی، کیست و بیماری مشابهی را در انسان موجب نمی‎شود.

برخلاف تصور عامیانۀ رایج‌، نوازش گربه حتی در صورت ابتلای حیوان به توکسوپلاسموز‌، سبب ایجاد بیماری در انسان نمی شود، به عبارت دیگر حتی در این حالت نیز، انگل تنها از طریق مدفوع حیوان (آن هم در دورۀ زمانی محدود) دفع می شود. توکسوپلاسموز نمی‌تواند از پوست سالم رد شده و سبب بیماری شود.

در بررسی‌های انجام شده روی موی گربه های مبتلا به توکسوپلاسموز روده‌‌ای (که انگل را دفع می‌کنند)، موی این گربه‌ها آلوده به این انگل نخواهد بود. یعنی حتی اگر شما به بدن گربه‌ی مبتلا هم دست بزنید امکان ندارد به انگل مبتلا شوید. برای ابتلا لازم است به مدفوع حیوان که در آفتاب مانده دست بزنید و دست آلوده را به دهانتان بزنید!

جالب آنکه درصد بسیار بالایی از مبتلایان، از طریق مصرف گوشت حیوانات به این بیماری مبتلا می‎شوند و نه از گربه. اما بسیاری از دوستان ما از گربه‌ها می‌ترسند چون گمان می‌کنند گربه‌ها باعث نازایی آنها می‌شوند!